Հայկական Նոր տարու ավանդույթները

Հին ժամանակներում, երբ Սանտա Կլաուսն ու Ձմեռ պապը դեռեւս Հայաստան չէին հասել, մեր նախնիները Նոր տարվա տոնը մեր պես չէին նշում։ Սակայն, «օտար» ձմեռային հրաշագործների բացակայության պատճառով Հայաստանում ամենեւին էլ տխուր չի եղել։  Նոր տարվա հայկական անվանումն ինքնին՝ Ամանորը, շատ գեղեցիկ մի առասպել ունի։

Հին առասպելի համաձայն հենց հունվարին է բնության աստված Ամատուրը սեր խոստովանել իր ապագա կնոջը՝ Ամանորին, ում պատվին էլ նոր տարվա տոնն անուն է ստացել։ Հետաքրքիր է, որ խոստովանության հետ մեկտեղ Ամատուրն իր սիրելիին խնձոր է նվիրել։ Եւ, ըստ ավանդույթի, ամանորյա գիշերը մարդիկ ներում էին միմյանց բոլոր վիրավորանքներն ու խնձոր էին նվիրում։ Հին հայերը երբեք տոնածառը փայլազարդերով չեն զարդարել։ Ընդունված է եղել կլոր գաթա թխել, որի կենտրոնում զեյթունի ճյուղ էին ամրացնում ու վրան չրեր ու ընկույզ էին կախում։ Հետո, երբ ճյուղից կախված հյուրասիրությունները վերջանում էին, ընտանիքի յուրաքանչյուր անդամ դրա վրա իր մազն էր կապում ու ճյուղը նետում էին թոնիրը, որպես ընտանիքի բոլոր անդամների երկարակեցության երաշխիք։ Իսկ փայլերով զարդարված տոնածառի փոխարեն հայուհիները չորացած խոտերից ու բույսերից ավանդական ծառ էին սարքում։ Մեր նախնիները նոր տարվա գիշերը սիրում էին իմանալ, թե ինչպիսին կլինի եկող տարին։ Այդպիսի «գուշակությունների» համար հարցի օբյեկտի ձեւով հատուկ բլիթներ էին թխվում. եթե հերաքրքրում էր ֆինանսական հարցը, ապա բլիթը թխում էին քսակի տեսքով, եթե տնային կենդանու առողջության մասին՝ կովի տեսքով եւ այլն։ Եթե խմորը բարձրանում էր, նշանակում է տվյալ հարցում հաջողություն էր սպասվում։ Եւս մեկ հետաքրքիր հայկական սովորույթ էր սկսվում հունվարի մեկի գիշերը։ Տանտերը անտառից կոճղ էր բեերում տուն, եւ մինչեւ Սուրբ ծննունդ տուն եկած յուրաքանչյուր հյուրը կոճղից կարող էր մի կտոր պոկել, այն գցել կրակի մեջ ու երազանք պահել։

Լրացուցիչ և դասարանական

511. Թվերը դասավորե՛ք նրանց բացարձակ արժեքների աճման

կարգով.

– 18, 0, 29, 3, – 4, – 17, – 5, 39։ 0, 3, 4, 5, 17, 18, 39։

512. Թվերը դասավորե՛ք նրանց բացարձակ արժեքների նվազման

կարգով.

81, – 93, 104, – 300, – 88, 112։ 300, 112, 104, 93, 88, 81

 

513. Թվերը դասավորե՛ք աճման կարգով.

– 7, 21, 0, – 40, – 6, 28, 30, – 2 ։  -40, -7, -6, -2, 0 21, 28, 30

514. Թվերը դասավորե՛ք նվազման կարգով.

50, – 37, 88, 29, – 67, – 33, – 18։ 88, 50, 29, -18, -33, -37, -67։

515. Հետևյալ թվերից գտե՛ք ամենամեծ բացարձակ արժեքն ունեցող թիվը.

11, 15, – 3, – 18, – 21, 17։ 21

516. 41, – 43, – 49, 42, – 47, – 44, – 50 թվերի մեջ գտե՛ք ամենափոքր

բացարձակ արժեքն ունեցողը։ 41

524. Երկու ուղիղների հատումից առաջացած անկյուններից մեկը 35օ է։ Գտե՛ք մյուս անկյունները։ 35+35=70 360-70=290 290:2=145

9·3·2=54 7·54=374 9·54=486

526. Խանութ են բերել 96 կարմիր և կապույտ գնդակներ։ Այդ

գնդակները դասավորել են խմբերով այնպես, որ յուրաքանչյուր 12

կապույտ գնդակի հետ դրվել է 4 կարմիր գնդակ։ Մեկ շաբաթ

հետո 135 այդպիսի գնդակներ էլ են բերել։ Դրանք նույնպես

բաժանել են խմբերի, որոնցում յուրաքանչյուր 9 կապույտ գնդակի

հետ դրվել է 6 կարմիր գնդակ։ Ընդամենը քանի՞ կարմիր և քանի՞

կապույտ գնդակ է բերվել խանութ։ 96:(12+4)=6  134:(9+6)=9 6·4=24 9·6=54 24+54=78կարմիր 12·6=72 9·9=81 72+81=153  Պատ՝.153կապույտ 78կարմիր

 

527. Երեք գրքի համար վճարել են 4000 դրամ։ Առաջին գրքի գինը

բոլոր գրքերի արժեքի 20 %-ն է։ Մյուս երկու գրքերի գների

հարաբերությունը հավասար է 9 և 7 թվերի հարաբերությանը։ Ի՞նչ

արժե գրքերից յուրաքանչյուրը։

Երեք քարիտներն ունեին: 4000·20:100=800  4000-800=3200 3200:16=200

200·9=1800 200·7=1400 Պատ՝. Արաջին 800 երկրորդ 1800 երորդ 1400