Նման միանդամներ

117. Նմա՞ն են արդյոք տրված միանդամները.

Ա) aba և baa,  նման է

գ) abxb և bbxb, նման չե

ե) mmln և mlln, նման չե

է) xy, 0 և yx,  նման չե

 

բ) abba և bbaa, նման է 

դ) xxyz և xyxz, նման է

զ) abc, acb և bca, նման է

ը) 0, 0a և 0b նման չե

 

118. Տրված միանդամները բաժանե՛ք նման միանդամների խմբերի.

ա) 7х, 6ху, 12a, a, 5, 16x, xy, 5a, x, 4x, xy, 2xy, 8, -5x,

7х, 16х, 4х, -5х, x

6xy, xy, xy, 2xy

12a, a, 5a,

5,

բ) 5t, 4kl, 5lk, 2cd, 2c, -3t, 11t, 6kl, 4c, 3cd, -7cd, 2t:

5t, -3t, 11t, 2t

4kl, 5lk, 6kl

2cd, 3cd,-7cd

2c, 4,

 

Միանդամների քանի՞ խումբ ստացվեց: ա-4 բ-4

119. Նման միանդամների գումարը գրե՛ք միանդամով.

ա) 5x + x2=7х

բ) 4n + n=5n

գ) a + 2a + a3=6a

դ) 5ab + ab + a5b=11ab

ե) 6xyz-8xyz + 10xyz=8xyz

զ) t + 2t+3t+4+10t=20t

է) xxy + 7xyx 5xxy=3xyx

ը) xyx + xxy- 2yxx=0

թ) aab + 5aab + 4aab=10aab

120. Պարզե՛ք թե արդյոք ձևափոխությունը ճիշտ է.

ա) 3x + 11 = 14x սխալ է

բ) 3a + 5a = 15a սխալ է

գ) 9ax + 2.4ax = 11.4ax չիշտ է

դ) 5xy — 3xy = 2xy չիշտ է

Միանդամ, միանդամի կարգը

109. Փոփոխականների տվյալ արժեքների դեպքում հարմար եղանակով հաշվե՛ք միանդամի արժեքը.

Ա) 2ab, երբ a = 3 b = 0.5

2ab= 2 · 3 · 0.5=3

Գ) 2abc, երբ a = 4, b = 1/7 c=0

2abc = 2 · 4 · 1/7 · 0 = 0

110. Հաշվե՛ք 7xy + 2xy տառային արտահայտության արժեքը, երբ x = 5 y = 3: Արդյոք կարելի՞ է հաշվել xy արտահայտության արժեքն ու ստացված արժե- քը տեղադրել 7xy + 2xy արտահայտության մեջ:  5·3=15   7·15=105  2·15=30 105+30=135

114. Միանդամը գրել ավելի պարզ տեսքով.

Ա) 1ас,

ac

Գ) 5c6d,

30cd

Ե) a5b(-3)c(-4)

60 abc

115. Պարզե՛ք միանդամի կարգը.

Ա) 5ab

2

Գ) ka2chka,

6

Ե) -7aparan,

6

Դասարանական առաջադրանքներ

73. Ի՞նչ թիվ պետք է գրել k-ի փոխարեն, որպեսզի հավասարումը լուծում չունենա (հնարավոր է, որ այդպիսի թիվ չլինի).

Ա) kx + 4 = 3x + 6

k=3

Գ) 2x + k = 2x + 6

K=հավաս չի 6

Ե) 3x + 2k + 1 = x + 4

K=գոյություն չունի այդպես թիվ

74. Ի՞նչ թիվ պետք է գրել k-ի փոխարեն, որպեսզի հավասարումն ունենա ան- վերջ քանակության լուծումներ (հնարավոր է, որ այդպիսի թիվ չլինի).

Ա) kx + 3 = x + 3,

K=բոլոր թվերը

Գ) kx + 2 = 4x + 3,

K=գոյություն չունի

75. Արամն ուզում է գուշակել Աննայի մտապահած թիվը: Աննան Արամին ասաց. «Իմ մտապահած թվի եռապատիկը հավասար է իմ մտապահած թվին գումարած այդ թվից 4-ով մեծ թիվ»: Կարո՞ղ է արդյոք, օգտվելով այս հուշումից, Արամը գուշակել Աննայի մտապահած թիվը:

3x=x+x+4

X=4

77. Համեմատելով երկու փայտե ձողիկները՝ Գայանեն ասաց, որ առաջին ձողիկը երկրորդի կեսից երկար է 10 սմ-ով։ Կարենն իր հերթին ասաց, որ առաջին ձողիկը երկրորդից 10 սմ-ով կարճ է: Գտե՛ք ձողիկների երկարությունները:

Տառային արտահայտություններ և հավասարումներ

41. Ո՞ր տառային արտահայտությունն է նկարագրում x կողմի երկարությամբ և y կողմի լայնությամբ ուղղանկյան մակերեսը։ Հաշվե՛ք ուղղանկյան մակերեսը, եթե.

Ա) x = 15 մ, y = 7 մ   x•y=105 մ²

Բ) x = 6 մ y = 4 դմ   х•y=24 մ²

42. Վերև նետած մարմինը բարձրանում է v•v/19.6 մ, որտեղ v-ն վերև նետելու արագությունն է՝ հաշված մ/վ-ով:

ա) Քանի՞ մետր կբարձրանա գնդակը, եթե այն վեր նետեն 16 մ/վ արագությամբ: 256/19,6=2560/196

բ) Կհասնի՞ արդյոք գնդակը 5-հարկանի շենքի տանիքին, եթե մեկ հարկի բարձրությունը 2.8 մետր է: Կհասնի

43. Ավետիքն ու Հերմինեն որոշեցին գնել 4 տուփ կոնֆետ: Պարզվեց, որ 1 տուփ կոնֆետն արժի 200 դրամ: Նրանք որոշեցին միավորել իրենց ունեցած գումարը և տալ գանձապահին: Արդյունքում գանձապահը վերադարձրեց 150 դրամ: Գրե՛ք Ավետիքի և Հերմինեի ունեցած ընդհանուր գումարը նկարագրող հավասարումը:

4·200+150=950

х+у=950

45. Գրե՛ք պայմանը հավասարման տեսքով.

ա) Խաչիկը, Վաչիկն ու Հրաչիկը միասին կատարեցին 83 կքանիստ:

X+Y+Z=83

բ) Արամն իր մտապահած թվին գումարեց 5 և ստացավ 19:

X+5=19

գ) Խանութն ապրանքը վաճառեց 1 կգ-ը 1500 դրամով ու վաստակեց 90 000 դրամ:

X·1500=90000

դ) Ռաֆայելը Հայկից մեկով ավելի շատ խնձոր ունի:

X-Y=1

ե) Արևիկն ու Աստղիկը միասին Աղունիկից 4 մատիտ ավելի ունեն:

X+Y=4+Z

գ) Ուղղանկյան երկարության և լայնության տարբերությունը 5 սմ է:

a-b=5

Մեծ թվերի գրառումը ցուցչային տեսքի գրառման միջոցով

33. Քանի՞ կմ ճանապարհ կանցնի լույսի ճառագայթը մեկ րոպեում։ Պատասխանը գրե՛ք

a•10n տեսքով: a=18 n=6. 18•10⁶=18000000

34. Արտահայտե՛ք 3•10⁵ կմ-ը մետրով։ 3•10⁵=300000 300000·1000=300000000=3·10⁸

35. Արդյոք Երկիր մոլորակի զանգվածը մոտ 5.972 • 10²⁴ կգ է։

Այո

36. Երկրից Արեգակ հեռավորությունը մոտ 150 մլն կմ է։ Այդ հեռավորությունը գրե՛ք a. 10° տեսքով։ Քանի՞ վայրկյանում է արևի լույսի ճառագայթը հասնում Երկիր մոլորակի մակերևույթ: Սատուրն մոլորակը Արեգակից մոտ 80 անգամ ավելի հեռու է, քան Երկիրը: Քանի՞ սմ է Արեգակից Սատուրն հեռավորությունը:

150·10⁶

150·10⁶: (3·10⁵)=50·10=500

8·150·10⁶=1200·10⁶=1200·10¹²=12·10¹⁴

37. Արեգակի տարիքը գնահատվում է մոտ 4.5 մլրդ տարեկան։ Արտահայտեք այդ թիվը օրերով և պատասխանը գրե՛ք a ⋅ 10n տեսքով։

365·4,5·10⁹=1642,5·10⁹

38. Ֆուտբոլի գնդակը պարունակում է 450 գրամ օդ։ 1 գ օդում կա մոտ 2 ⋅ 10²²մոլեկուլ։ Քանի՞ մոլեկուլ կա ֆուտբոլի գնդակի միջի օդում։

450·2·10²²=900·10²²=9·10²⁴

39. Մանրէաբանը 2 տարբեր միջավայրում տեղադրեց 15-ական մանրէ։ Առաջին անոթի միջավայրը բարենպաստ էր, մանրէները կիսվում էին 20 րոպեում:Երկրորդ անոթը տեղադրված էր սառնարանում, և մանրէների բազմացումը կրկնակի դանդաղ էր։ Քանի՞ մանրէ կլինի անոթներից յուրաքանչյուրում փորձը սկսելուց՝

ա) 40 րոպե անց,1-60, 2-30

բ) 2 ժամ անց 1-960, 2-120

գ) Ո ՞ր արտահայտությամբ կնկարագրեք անոթներում բակտերիաների քանակը փորձը սկսելուց 12 ժամ անց։

40. Բուսաբան Արմոն բանկից 3 մլն դրամ վարկ վերցրեց և փոքրիկ ջերմոց հիմնեց։ Առաջին տարում յուրաքանչյուր ամիս նա բանկին վճարեց 100 000-ական դրամ, երկրորդում ՝ 95 000-ական, երրորդում ՝ 85 000-ական, իսկ վերջին տարում ՝ 80 000-ական։ Աղյուսակում ներկայացված է յուրաքանչյուր տարում վաճառած ելակի քանակը, վաճառքի գինը և այլ ծախսերը։

1-2450·1100=2696000

2-2655·1050=2760750

3-3070·920=2824400

4-2860·1020=2917200

 

2695000-2240000=455000

2,766750-2260000=506750

2824400-2070000=754400

2917200-2360000=557200

455000+506750+754400+557200=2273350(վաստակած)

Տարեկան վճարածները- 4320000

3000000-4320000=1320000

1320000=44%

Բնական թվի պարզ արտադրիչների վերլուծման գրառումը

17. Թիվը վերլուծե՛ք պարզ արտադրիչների և գրե՛ք կանոնական տեսքով.

Ա) 16,

q) 60=2·2·5·3

η) 96=2·2·2·2·2·3

৳) 126=2·3·3·7

α) 75=3·5·5

18. 72 ⋅ 54 արտահայտության արժեքը վերլուծե՛ք պարզ արտադրիչների։

72=2·2·2·3·3=2³·3²

54=2·3·3·3=2·3³

2³·3²·2·3³=2⁴·3⁵=3888

21. Հաշվե՛ք թվային արժեքը.

ա) 2⁵=2·2·2·2·2=32

բ) 3³=3·3·3=27

գ) 10⁴=10000

դ) (−5)²=(-5)·(-5)=25

ե) (−2/3)³=-8/27

զ) 0.1⁴=0.0004

Թվային արտահայտություններ, թվաբանական գործողությունների կարգը

10. Նույնական ձևափոխությունների շարքով հաշվե՛ք արտահայտության արժեքը.

Ա) 14 — 7 • 2=0 ,բ) 3 • 6 — 2 • 4=10 գ) 3 • (2 + 5)=21, դ)(1 + 2)•(3 + 4) — 6=15

11. Հաշվե՛ք թվային արտահայտության արժեքը.

Ա) 6•7 + 5²=67, բ) (1+2•3)²=49, գ) (1 + 3²)⁴=10000

15. Գրե՛ք թվային արտահայտության տեսքով.

ա) 2-ի քառակուսու և 5-ի գումարը, 2²+5=9

բ) 2-ի և 5-ի գումարի քառակուսին, (2+5)²=49

գ) 2-ի և 5-ի քառակուսու գումարը: 2+5²=27

16. Հաշվե՛ք արտահայտության արժեքը.

Ա) (4+7)•5-4-7•5=16

Բ) (6²+8²) • 2 — 14²=4

Գ) (1+2+3)²-11¹+1¹-(-2) ³=34

 

Հանրահաշիվ

1. Հաշվե՛ք՝

 

ա) 3³=27, բ) 8²=64 գ) 6⁴=1296, դ) 1²⁰⁰⁰=1

2. Գրե՛ք ցուցչային տեսքով՝ ա) 2·2·2=2³, բ) 5·5·5·5·5·5=5⁶, գ) 2³·2·2=2⁵:

3. Ստուգեք որ ա) 10³= 1000 (ճիշտ), բ) 10⁵= 100000 (ճիշտ), գ) 1042 = 100…0 (ճիշտ)

4. Գրե՛ք 10n տեսքով՝ ա) հարյուր հազար n=5 բ) մեկ միլիոն,n=6 գ) մեկ միլիարդ n=7

5. Հաշվե՛ք 10³ և 6² թվերի արտադրյալը 1000•36=36000

7. Ի՞նչ նշան ունի բացասական թվի ա) 3-րդ աստիճանը , բ) 4-րդ աստիճանը +:

8. Համեմատե՛ք ա) 2³⁰ և 2³¹ թվերը, բ) 7¹⁰ և 9¹⁰ թվերը: 2³⁰<2³¹, 7¹⁰<9¹⁰

9. Հաշվե՛ք 3 • 10² + 17 արտահայտության արժեքը: 3•100+17=317